Samenvatting Wet herziening kinderalimentatie...het is programmeerbaar

Het blijft mijn favoriete quote ...
‘maak de dingen zo simpel mogelijk, maar niet simpeler dan dat’ (Albert Einstein). Komt natuurlijk omdat ik zijn naamgenoot ben.

Hieronder volgt een samenvatting van het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel beoogt de hoogte van kinderalimentatie transparanter, eenvoudiger en eerlijker te maken, zodat mensen in onderling overleg, (in driekwart van de gevallen) zelf de kinderalimentatie kunnen berekenen. Het lijkt mij overigens best lastig voor sommige mensen om het kindgebonden budget correct te bepalen op basis van een inkomen inclusief partneralimentatie die nog niet bekend is...

De basis van dit wetsvoorstel ligt al in 2011. De expertgroep alimentatienormen heeft in 2013 met de nieuwe richtlijn kinderalimentatie een groot deel van de methodiek/gedachtegang overgenomen. Het wetsvoorstel zoals het er nu ligt is niet wezenlijk anders dan hetgeen in 2011 al bekend was, zodat de methodiek niet wezenlijk anders gaat zijn dan hetgeen nu al gebruikelijk is. Met overigens wel het belangrijkste onderscheid dat ik graag op voorhand wil benoemen: het is wetgeving, en het is echt niet de bedoeling dat ervan wordt afgeweken.

Hopen dus dat het niet toch simpeler dan mogelijk is geworden... want er is zeer bewust voor gekozen om maatwerk uit te sluiten!!!

Wat blijft hetzelfde?

Inkomen

De term alimentatie-inkomen (AI) wordt geïntroduceerd. De berekening van het AI is ongeveer hetzelfde gehouden als de berekening van het Netto Besteedbaar Inkomen (NBI). Zo wordt er geen rekening gehouden met de auto van de zaak (loon in natura) en worden de werkelijke inkomsten uit vermogen meegenomen.

Behoefte kinderen

Voor de behoefte van de kinderen wordt aangesloten bij het onderzoek kosten kinderen van NIBUD uit 1996. De behoefte wordt gebaseerd op het gezamenlijke AI...tenzij men nooit heeft samengewoond...dan wordt de behoefte bepaald aan de hand van het gemiddelde inkomen.
Er wordt onderscheid gemaakt in verblijfskosten en kindgebonden kosten.

Aanvaardbaarheidstoets -> hardheidsclausule

De aanvaardbaarheidstoets wordt een hardheidsclausule. Ook hier geldt dat het inkomen -/- niet vermijdbare kosten -/- kinderalimentatie niet mag leiden tot een bedrag lager dan 90% van de bijstandsnorm.

Wat wordt anders?

De rekenmethode wordt vastgelegd in een Algemene maatregel van bestuur.

Inkomen

De ontvangen kinderbijslag (KBS) en het kindgebonden budget (KGB) maken deel uit van het AI. Deze 2 bijdragen ten behoeve van de kinderen worden dus niet meer van de behoefte afgetrokken, maar worden beide onderdeel van de draagkracht (AI na scheiding).

Ingeval van variabele inkomsten worden de variabele inkomsten over de laatste 2 kalenderjaren gemiddeld. Het gemiddelde vormt het AI. Hieronder vallen winstuitkeringen, bonussen, maar ook winst uit onderneming en resultaat uit overige werkzaamheden.

NB 1: Door op te nemen dat het inkomen voortkomend uit winst uit onderneming wordt bepaald door de gemiddelde winst van de laatste 2 kalenderjaren is er geen ruimte voor een correctie bijvoorbeeld gebaseerd op een prognose, kasstromen etc.

NB 2: Door het inkomen altijd te baseren op het verleden, wordt geen rekening gehouden met de verdiencapaciteit van de alimentatieplichtigen.

NB 3: Hoewel rekening wordt gehouden met de werkelijke inkomsten uit vermogen, wordt er niet gesproken over de mogelijkheid in te teren op vermogen om aan de alimentatieplicht te voldoen.

Behoefte

De behoefte is vastgelegd in een tabel. Op basis van het gezamenlijke AI wordt de behoefte van de kinderen afgelezen uit die tabel. Er geldt eenzelfde behoefte voor alle AI’s binnen bepaalde grenzen. Zo bedraagt de behoefte voor een AI voor scheiding tussen de € 3.500 en € 4.000 voor respectievelijk 1 t/m 4 kinderen € 450, € 750, €975 en € 1.200.
Kleine inkomenswijzigingen zijn zo geen reden voor een wijzigingsverzoek.

Draagkracht

Iedere ouder dient minimaal € 50,- per maand bij te dragen in de kosten van zijn/haar kind. 

De draagkracht is eveneens vastgelegd in een tabel. Op basis van het AI na scheiding wordt voor beide ouders de desbetreffende draagkracht uit een tabel afgelezen. Voor een AI van € 1.800 tot € 1.950 geldt een draagkracht van € 400.

De draagkracht komt als volgt tot stand:

Inkomen         € 1.800  
Af:        
Bijstandsnorm   € 961    
Woonlasten: 33,3% x € 1.800 -/- € 230 € 370    
Ziektekosten: Basispremie € 96 -/- premie in bijstand € 39 € 56    
Pensioenpremie: 3,5% x (€ 1.800 -/- franchise € 1.400) € 14    
    _________    
Totaal Draagkrachtloos inkomen        € 1.401  
      _________  
      € 399 afgerond € 400

NB: De draagkracht is 100% beschikbaar voor alimentatie. Er is dus geen vrije ruimte meer. Op basis van de huidige normen zou de draagkracht 70% x (€ 1.800 – (€ 875 + 30% x € 1.800)) = € 270 bedragen.

Onderscheid tussen Verblijfskosten en Kindgebonden kosten

De totale behoefte van de kinderen wordt afgeleid uit de behoeftetabel. Voor de kindgebonden kosten is ook een tabel samengesteld. De tabel kindgebonden kosten is gebaseerd op onderzoek van de Raad voor Rechtsbijstand (in samenwerking met Scheidingsexpert Nederland).

De kindgebonden kosten zijn verdeeld over 3 leeftijdscategorieën. 0 tot 6 jaar; 6 tot 12 jaar en 12 – 23 jaar (oh ja, de onderhoudsplicht voor studerende/schoolgaande kinderen wordt verhoogd naar 23 jaar)

Voor een kind tussen 0 en 6 jaar bedraagt de totale behoefte bij een AI van € 1.500 (= netto) €250, hiervan zijn € 25 kindgebonden kosten. Wanneer het inkomen stijgt naar € 6.000 (of meer) bedraagt de totale behoefte € 750, hiervan zijn € 125 kindgebonden kosten. Dat wil dus zeggen dat de verblijfskosten stijgen van € 225 naar € 625.

Ouders kunnen zelf afspraken maken over wie welke kosten voor zijn/haar rekening neemt. Wanneer men geen afspraken kan maken, dan is degene bij wie de kinderen staan ingeschreven verantwoordelijk voor de kindgebonden kosten.

De verblijfskosten (= behoefte -/- kindgebonden kosten) worden verdeeld over beide ouders op basis van een verblijfspercentage. De verblijfspercentages zijn vastgelegd in een tabel en gebaseerd op het aantal nachten per jaar dat een kind bij de ouder slaapt waar het niet staat ingeschreven.

NB: Er worden geen opmerkingen gemaakt over eventuele oppaskosten. Aannemelijk is dat deze in de behoefte zijn opgenomen. Discussie hierover is feitelijk niet mogelijk. De behoefte van de kinderen is namelijk geen variabele!

Overige maatregelen

Stiefouders

Stiefouders zijn niet meer onderhoudsplichtig voor hun tot het gezinhorende stiefkinderen. De Wet herziening kinderalimentatie gaat uit van 2 onderhoudsplichtigen.

Kinderen uit meerdere relaties

De alimentatie voor kinderen uit een eerste relatie kan niet worden gewijzigd indien ook voor kinderen uit een latere relatie alimentatie betaald dient te worden. De draagkracht t.b.v. de kinderen uit de latere relatie wordt eerst verminderd met de alimentatie die betaald wordt voor de kinderen uit de eerdere relatie.

Verwijtbaarheidstoets

Wanneer een alimentatieplichtige verwijtbaar minder inkomen krijgt (vrijwillig ontslag, of minder werken zonder dat deze tijd aan de zorg van de kinderen wordt besteed), zal worden uitgegaan van het inkomen dat de alimentatieplichtige 6 maanden eerder genoot.

Sanctiebepaling

Wanneer een alimentatieplichtige onwillig is inkomensgegevens te overleggen zal worden uitgegaan van de hoogste behoefte. Wanneer de andere alimentatieplichtige wel inkomensgegevens heeft overlegd, dan zal voor diegene rekening worden gehouden met een bijdrage van € 50.
Wanneer beide alimentatieplichtige onwillig zijn, zal de maximale behoefte gelijkelijk worden verdeeld.

Positie kinderalimentatie t.o.v. andere schulden

De kinderalimentatie gaat voor op andere schulden

LBIO

Het LBIO krijgt een adviserende rol. Ouders kunnen het LBIO verzoeken de alimentatie te berekenen en een advies vragen of een wijzigingsverzoek zinvol is.
Hiertoe dienen de wettelijke taken en bevoegdheden van het LBIO uitgebreid te worden.

Berekeningen ...

Hiermee zijn de belangrijkste punten uit de Wet herziening kinderalimentatie genoemd. Deze week nog zullen in een volgend blog de verschillen tussen bestaand en voorstel aan de hand van enkele berekeningen concreet worden gemaakt.