Gerechtshof 's-Hertogenbosch 18-04-2024, ECLI:NL:GHSHE:2024:1366

De advocaat van de vrouw heeft bezwaar gemaakt tegen de randnummers 1 t/m 30 van het verweerschrift in incidenteel hoger beroep, omdat in deze randnummers uitgebreid wordt gereageerd op het verweer van de vrouw in principaal hoger beroep.

Het hof is van oordeel dat de advocaat van de man hiermee aan zijn kant een extra schriftelijke ronde inlast waar niet om is verzocht en waarvoor het hof geen toestemming heeft gegeven. Het hof zal daarom geen kennis nemen van de randnummers 1 t/m 30 in het verweerschrift in incidenteel hoger beroep.

Op 4 maart 2024 is een journaalbericht met bijlagen ingekomen van de zijde van de man. Mr. Korver heeft tijdens de mondelinge behandeling bezwaar gemaakt tegen deze stukken, nu deze stukken veel eerder ingediend hadden kunnen en moeten worden en hij onvoldoende tijd heeft gehad deze met zijn cliënte te bespreken.

Het hof heeft daarop beslist dat op die bijlagen geen acht wordt geslagen. De stukken zijn zonder noodzaak na de tiende kalenderdag voorafgaand aan de mondeling behandeling bij het hof binnengekomen, de stukken zijn niet eenvoudig te doorgronden en mr. Korver heeft deze onvoldoende kunnen bespreken met zijn cliënte en zich dus onvoldoende kunnen voorbereiden op een verweer daartegen. Dat is in strijd met de goede procesorde.

[minderjarige] zal om het weekend bij vader zijn, van vrijdag 18:00u tot zondag 17.00u.

(…)

Artikel 4. Informatie en consultatie

Zodra moeder samenwoont met een nieuwe partner zal 35% van het in artikel 6.1 genoemde kinderalimentatie bedrag niet meer worden overgemaakt door vader aan moeder. Dit volledige bedrag (35% van de kinderalimentatie) zal dan ten goede komen aan het studiefonds zoals beschreven in artikel 6.4.1.

(…)”

De vrouw verzoekt in hoger beroep haar verzoek tot ontzegging de man van het recht op omgang voor twee jaar alsnog toe te wijzen.

Het hof is van oordeel dat er in de huidige omstandigheden evenmin aanleiding bestaat voor ontzegging van het recht op omgang. De man heeft naar aanleiding van het raadsrapport aangegeven dat hij de wensen en het tempo van [minderjarige] zal respecteren en geen verdere acties zal ondernemen om te komen tot herstel van het contact. In de onderhavige procedure heeft de man zijn verzoeken met betrekking tot naleving dan wel vaststelling van de zorg- en contactregeling, althans tot het treffen van maatregelen tot herstel van het contact met [minderjarige], ingetrokken en alleen nog om een informatieregeling gevraagd.

Het hof zal dit verzoek van de vrouw dan ook afwijzen.

Parental Alienation en het rapport van het Expertteam (grief 1 en 2 in incidenteel hoger beroep)

Het hof stelt vast dat de overweging van de rechtbank dat sprake is van Parental Alienation geen vaststelling van enig rechtsfeit betreft en daarmee dus ook geen rechtsgevolg heeft. Dit geldt evenzeer voor de overweging van de rechtbank dat het rapport van het Expertteam Ouderverstoting/Complexe omgangsproblematiek als richtinggevend wordt beschouwd.

Nog los van wat er van beide overwegingen zij, omdat de overwegingen geen rechtsgevolg hebben, heeft de vrouw geen rechtens te respecteren belang bij haar grieven, zodat deze falen.

Kosten deskundigenonderzoek (grief 4 in incidenteel hoger beroep)

Tegen dit oordeel richt zich de tweede grief van de man. Hij voert in zijn beroepschrift het volgende aan.

De man betaalt inmiddels een bijdrage aan de vrouw in de kosten van verzorging en

opvoeding van [minderjarige] van € 1.766,- per maand. Dat is ruimschoots meer dan de wettelijke maatstaven voor kinderalimentatie. De overeengekomen bijdrage zag ook niet alleen op kinderalimentatie, maar was ook verkapte partneralimentatie. Partijen hebben zich destijds niet door professionals laten bijstaan (althans de man niet, de vrouw mogelijk wel).

De man heeft de oude correspondentie met betrekking tot het tot stand komen van de bijdrage teruggevonden en overgelegd. Ook legt de man een overzicht over dat door partijen is gemaakt in december 2015 met betrekking tot de totaallasten van de vrouw. Uit het overzicht blijkt duidelijk dat het niet alleen gaat om een tegemoetkoming in de kosten van [minderjarige] maar ook in de kosten van de vrouw.

Op het moment van indiening van het inleidend verzoekschrift tot wijziging van de kinderalimentatie was het inkomen van de man zo ingrijpend gedaald (zonder direct uitzicht op verbetering), dat zijn financiële situatie een wijzigingsverzoek noodzakelijk maakte. Verder staat vast dat het inkomen van de vrouw is gestegen sinds het maken van de

alimentatieafspraak in 2016.

Tenslotte is tijdens de zitting bij de rechtbank en de gesprekken met de ouderschapsonderzoekers gebleken dat de huidige partner van de vrouw haar huidige woning voor haar heeft gekocht en dat zij deze van hem huurt. Ook de verhuizing van de vrouw en het hebben van een partner levert een wijziging van omstandigheden op die maakt dat de alimentatie aangepast dient te worden.

De vrouw voert het volgende verweer.

De man heeft onvoldoende aangetoond dat bij het sluiten van de overeenkomst sprake is geweest van een grove miskenning van de wettelijke maatstaven, dan wel dat er sprake is van een wijziging van de omstandigheden waardoor de overeengekomen kinderalimentatie gewijzigd dient te worden.

Uit de door de man overgelegde correspondentie tussen de man en de vrouw kan worden afgeleid dat partijen in onderling overleg tot de afspraken aangaande de kinderalimentatie zijn gekomen. Het gezin had voor het uiteen gaan van partijen een hoge levensstandaard. Het uitgangspunt van partijen was dat [minderjarige] er in ieder geval financieel niet op achteruit mocht gaan door het uiteengaan van partijen. Om die reden zijn partijen uitgekomen op een relatief hoog bedrag aan kinderalimentatie. De vrouw betwist dat sprake is van verkapte partneralimentatie. Uit het door de man overgelegde lastenoverzicht kan niet worden afgeleid dat de bijdrage ziet op een tegemoetkoming in de kosten van zowel de vrouw als [minderjarige].

Voor zover er al sprake is van een inkomensvermindering aan de zijde van de man, is deze van zeer tijdelijke aard geweest. Het inkomen van de man is momenteel € 43.931,- hoger dan in 2016, toen partijen de afspraak over de door de man te betalen kinderalimentatie maakten.

De vrouw is momenteel bijna fulltime werkzaam in het voortgezet onderwijs. Zij verdient echter bij lange na niet wat de man verdient. Ze heeft het overeengekomen bedrag aan kinderalimentatie nodig om alle kosten voor [minderjarige] te voldoen.

De vrouw heeft inderdaad een partner, met wie zij niet samenwoont. De vrouw huurt de woning die haar partner heeft aangekocht. De huur is gelijk aan de huur die zij eerder voldeed, waardoor ook dit geen wijziging van omstandigheden oplevert.

Het hof oordeelt als volgt.

Het hof stelt vast dat de man zijn wijzigingsverzoek zowel in eerste aanleg als in hoger beroep heeft gebaseerd op grove miskenning van de wettelijke maatstaven, artikel 1:401 lid 5 BW en op een wijziging van omstandigheden, artikel 1:401 lid 1 BW. De rechtbank heeft het wijzigingsverzoek van de man afgewezen, omdat hij beide wijzigingsgronden onvoldoende had onderbouwd.

In hoger beroep heeft de man in zijn beroepschrift wederom nagelaten zijn beroep op grove miskenning van de wettelijke maatstaven nader te onderbouwen. De man heeft niet gesteld, laat staan met inkomensgegevens en berekeningen onderbouwd, dat er sprake is van een duidelijk wanverhouding tussen de onderhoudsbijdrage waartoe een rechter zou hebben beslist en die welke partijen zijn overeengekomen. Ook heeft de man niet gesteld en onderbouwd dat partijen onopzettelijk door onjuist inzicht of onjuiste gegevens van de wettelijke maatstaven zijn afgeweken. Sterker nog, op basis van de door de man overgelegde correspondentie tussen partijen uit de periode voorafgaand aan het sluiten van de alimentatieovereenkomst, kan juist de conclusie worden getrokken dat partijen bewust zijn afgeweken van de wettelijke maatstaven. De man schrijft in zijn mail van 2 maart 2016 dat hij wil meebetalen aan een huis voor de vrouw en [minderjarige]. Hij schrijft: “Daarom is de kinderalimentatie € 1.500,-. Naast dat bedrag ben ik ook nog bereid om de financiering deels op mijn naam te hebben. Ik heb ook nog eens de verschillende kinderalimentatie calculators bekeken. Deze geven op basis van onze financiële gegevens een maandbedrag van tussen de € 400,- en € 900,-. Het is dus logisch dat het bedrag wat daarboven ligt voor een groot deel voor woonlasten kan worden gebruikt.”.

Het hof is van oordeel dat hieruit blijkt dat de man zich er van bewust was dat hij een hogere bijdrage overeenkwam dan hij op grond van de wettelijke maatstaven verschuldigd was, en dat partijen dus bewust zijn afgeweken van de wettelijke maatstaven.

Bewust afgeweken van de wettelijke maatstaven; artikel 1:159 lid 3 BW

De man heeft tijdens de zitting erkend dat zijn inkomensachteruitgang maar van tijdelijke aard was en dus geen grond oplevert voor wijziging van de bijdrage.

De man heeft echter tijdens de mondelinge behandeling in hoger beroep aangevoerd dat zich zodanige wijzigingen van omstandigheden hebben voorgedaan, dat de vrouw naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeenkomst niet mag verwachten. De man heeft dus voor het eerst tijdens de mondelinge behandeling een standpunt ingenomen dat ziet op de wijziging van een alimentatie overeenkomst waarbij bewust is afgeweken van de wettelijke maatstaven en dus getoetst moet worden aan artikel 1:159 lid 3 BW. De man voert in dit kader de volgende wijzigingsgronden aan.

De bedoeling van partijen bij het maken van de afspraak was dat de man alleen gedurende de basisschooltijd van [minderjarige] extra zou bijspringen omdat de vrouw meer zou kunnen gaan werken en verdienen zodra [minderjarige] naar de middelbare school zou gaan. De vrouw is inmiddels meer gaan werken, waardoor haar inkomen is gestegen van € 19.712,- in 2015 naar € 65.265,- in 2023. Gelet hierop mag van de vrouw verwacht worden dat zij een groter aandeel gaat dragen in de kosten van [minderjarige].

Daarnaast heeft de vrouw heeft een partner die voor haar een huis heeft gekocht, althans haar heeft geholpen met het kopen van een huis, althans haar financieel in staat stelt in een huis te wonen in de buurt van de school van [minderjarige], waardoor er geen behoefte meer is aan de “extra component voor behoorlijke huisvesting” in de overeengekomen kinderalimentatie.

Deze twee omstandigheden maken volgens de man dat de vrouw hem niet langer kan houden aan de overeengekomen bijdrage.

Het hof oordeelt als volgt.

De man heeft tegen de gemotiveerde betwisting door de vrouw niet onderbouwd dat de overeengekomen bijdrage slechts zou gelden totdat [minderjarige] naar de middelbare school zou gaan. De vrouw heeft aangevoerd dat partijen inderdaad ten tijde van het sluiten van de overeenkomst besproken hebben dat de vrouw meer zou kunnen gaan werken vanaf het moment dat [minderjarige] naar de middelbare school zou gaan, maar dat zij hieraan geen consequenties hebben verbonden voor de hoogte van de bijdrage. In de overeenkomst is over een onderscheid tussen basisschool en middelbare school ook niets terug te vinden. Er staat slechts in dat de bijdrage verschuldigd is zolang [minderjarige] minderjarig is en bij de moeder woont. Feit blijft bovendien dat ook na de stijging van het inkomen van de vrouw, het inkomen van de man nog altijd aanzienlijk hoger is. Nu uit de overeenkomst niet valt op te maken op welk bedrag partijen de behoefte van [minderjarige] hebben gesteld en welk aandeel ieder van hen dus in deze behoefte draagt, kan het hof ook niet beoordelen of een stijging van het inkomen van de vrouw een zodanige wijziging van omstandigheden oplevert dat zij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de overeengekomen bijdrage niet mag verwachten.

Deze door de man aangevoerde wijzigingsgrond kan dus geen herziening van de bijdrage rechtvaardigen.

De vrouw heeft verder gemotiveerd betwist dat het feit dat partijen een kinderalimentatie zijn overeengekomen die hoger is dan een bijdrage overeenkomstig de wettelijke maatstaven, slechts te maken had met “de component wonen” en/of dat dit een verkapte partnerbijdrage behelsde. De vrouw stelt dat het partijen er om ging [minderjarige] een hoge levensstandaard te kunnen bieden. De man heeft deze stelling van de vrouw, dat partijen voor [minderjarige] een behoorlijk hogere levensstandaard voor ogen hadden dan de uitgangspunten in de ‘tabellen kosten kinderen’, niet betwist of weerlegd. De man heeft niet inzichtelijk gemaakt welk deel van de overeengekomen bijdrage ziet op de “component wonen” c.q. bijdrage in de kosten van de vrouw en welk deel ziet op de behoefte van [minderjarige] (al dan niet gerelateerd aan een hogere levensstandaard dan overeenkomstig de ‘tabellen kosten kinderen’).

Het hof stelt vast dat op basis van de stukken en het debat tussen partijen de conclusie getrokken kan worden dat de bijdrage in ieder geval voor een deel tot doel had het de vrouw mogelijk te maken met [minderjarige] in een fijn huis in de buurt van school te laten wonen. Om die reden zou de verhuizing van de vrouw naar een woning die haar huidige partner voor haar gekocht heeft en die op haar naam staat, een zodanige wijziging van omstandigheden kunnen opleveren dat zij naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid ongewijzigde instandhouding van de bijdrage niet meer mag verwachten. Het hof moet dan echter bij wijziging van de bijdrage zoveel mogelijk aansluiten bij wat partijen bij het sluiten van hun overeenkomst voor ogen stond en daarbij mede letten op het verband dat kan zijn beoogd tussen de regeling betreffende het levensonderhoud en eventuele door partijen getroffen regelingen van andere aard. Nu niet inzichtelijk is gemaakt welk deel van de overeengekomen bijdrage ziet op de “component wonen” en welk deel op de door partijen beoogde hoge levensstandaard voor [minderjarige], is het voor het hof niet mogelijk om bij een wijziging van de bijdrage aan te sluiten bij wat partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen stond. Bij gebreke van concrete stellingen hierover is het voor het hof niet mogelijk om vast te stellen welke gevolgen de wijziging van omstandigheden dan dient te hebben voor de overeengekomen bijdrage.

Om die reden zal het hof het verzoek van de man tot wijziging van de bijdrage voor [minderjarige] afwijzen.

Wangedrag