Rechtbank Zeeland-West-Brabant 27-06-2024, ECLI:NL:RBZWB:2024:4469

Tot de stukken behoren:

- de op 27 maart 2024 ontvangen brief van [minderjarige] , die zij heeft geschreven met tussenkomst van de Kinder- en Jongerenrechtswinkel te Rotterdam;

- het verzoekschrift van de GI met kenmerk C/02/422598 JE RK 24-935.

De kinderrechter heeft op 24 april 2024 gesproken met [minderjarige] .

De kinderrechter heeft op 11 juni 2024 gesproken met de ouders. Tijdens dit gesprek was ook een vertegenwoordigster van de GI aanwezig en een begeleider van [zorgorganisatie] voor de moeder.

In voormelde brief verzoekt [minderjarige] de kinderrechter te bepalen dat de huidige zorgregeling wordt gewijzigd, omdat ze haar ouders niet meer wil zien. Daarnaast heeft [minderjarige] aan de kinderrechter gevraagd om te bepalen dat het gezag van haar ouders wordt beëindigd en dat de gezinshuisouders het gezag over haar krijgen.

Gelet op de documenten en op wat er is verteld staat vast dat:

- De ouders hebben gezag over [minderjarige] .

- [minderjarige] staat onder toezicht van de GI.

- Bij beschikking van 17 juli 2023 van deze rechtbank is de ondertoezichtstelling van [minderjarige] , alsook de machtiging uithuisplaatsing in een accommodatie jeugdhulpaanbieder (gezinshuis) verlengd.

- [minderjarige] verblijft sinds december 2021 in een gezinshuis.

[minderjarige] heeft zich tot de kinderrechter gewend via de zogenaamde ‘informele rechtsingang’. Dat betekent dat [minderjarige] de kinderrechter vraagt om een beslissing te geven over het gezag en de contactregeling met haar ouders.

De kinderrechter stelt vast dat het verzoek van [minderjarige] tot wijziging van het gezag moeten worden beoordeeld aan de hand van artikel 1:251a van het Burgerlijke Wetboek (BW) . Op grond van artikel 1:251a lid 4 BW kan de rechter ambtshalve een beslissing geven over het gezag over een minderjarige. Een minderjarige heeft door deze bepaling de mogelijkheid gekregen om een brief te schrijven aan de rechtbank waarop de rechtbank, indien daar aanleiding toe is, uiteindelijk ambtshalve een beslissing kan nemen. Het gaat dan echter wel om een wijziging van gezamenlijk gezag naar eenhoofdig gezag en [minderjarige] vraagt om het gezag van beide ouders te beëindigen Het verzoek van [minderjarige] is dus niet in de wet geregeld.

De kinderrechter constateert op grond van de brief van [minderjarige] , het gesprek dat de kinderrechter met haar heeft gevoerd en de mondelinge behandeling dat [minderjarige] geen contact meer wenst te hebben met haar ouders en niet langer wil dat haar ouders nog belangrijke beslissingen over haar kunnen en moeten nemen. [minderjarige] lijkt hierover veel stress te ervaren en heeft behoefte aan duidelijkheid en rust. [minderjarige] heeft het fijn in het gezinshuis waar zij nu woont en ze zou graag willen dat de gezinshuisouders, die zij papa en mama noemt, het gezag over haar krijgen. [minderjarige] geeft als reden aan dat het nu steeds lang duurt voordat haar ouders toestemming geven of hun handtekening zetten. Met name op school geeft dit problemen. [minderjarige] wil graag naar [middelbare school] , maar ook hiervoor moeten haar ouders nog toestemming geven. Dit levert telkens vertraging op.

[minderjarige] heeft aan de kinderrechter verteld dat het telkens lang duurt voordat haar ouders toestemming geven of hun handtekening zetten met betrekking tot gezagsbeslissingen, bijvoorbeeld haar school. Dit zou tot vertraging leiden. De jeugdbeschermer van [minderjarige] , mevrouw [naam 1] , heeft aan de kinderrechter aangegeven dit niet te herkennen. De ouders werken volgens haar overal aan mee en ondertekenen steeds de noodzakelijke documenten. Het is de kinderrechter niet duidelijk waarom [minderjarige] iets anders hierover zegt. Het beëindigen van het gezag van een ouder is een heftige maatregel en een beslissing die je niet zomaar neemt. De kinderrechter moet volgens de wet namelijk kunnen uitleggen waarom het in het belang van [minderjarige] is dat haar ouders haar geen gezag meer over haar hebben. Dit kan zij nu omdat mevrouw [naam 1] iets anders zegt dan [minderjarige] onvoldoende uitleggen. De kinderrechter vindt het daarom belangrijk dat er voordat zij een beslissing neemt eerst goed door de Raad voor de Kinderbescherming (de Raad) wordt onderzocht wat het beste zou zijn voor [minderjarige] . Zij gaat de Raad vragen gesprekken te voeren met [minderjarige] zelf, de (gezinshuis)ouders, de school, de GI en de therapeuten van [minderjarige] . Het is belangrijk om iedereen zijn mening te horen. De kinderrechter heeft in de zaak met het kenmerk C/02/422598 JE RK 24-935 (de verlenging van de ondertoezichtstelling en de machtiging uithuisplaatsing van [minderjarige] en haar zusje in het gezinshuis) al overwogen dat het perspectief niet meer bij de ouders ligt, maar bij pleegouders. Het is mogelijk dat ook de GI de Raad op enig moment gaat vragen om onderzoek te gaan doen naar een eventuele gezagsbeëindigende maatregel, maar de GI heeft aangegeven dit onderzoek nu nog niet te zullen gaan aanvragen omdat de ouders overal aan meewerken.

Ingevolge artikel 1:253a juncto artikel 1:377g van het Burgerlijk Wetboek kan de kinderrechter, indien haar blijkt dat de minderjarige van twaalf jaar of ouders hierop prijs stelt, ambtshalve een beslissing geven ter zake de verdeling van de zorg- en opvoedingstaken tussen de ouders.

De kinderrechter stelt vast dat er in het kader van de lopende ondertoezichtstelling en de machtiging uithuisplaatsing en onder regie van de GI een contacregeling wordt uitgevoerd, waarbij [minderjarige] haar ouders om de drie weken een uur ziet, onder begeleiding van de gezinshuisouders of de GI. Dit is eerder zo vanuit De Gezinsmanager geadviseerd. [minderjarige] heeft de kinderrechter verteld dat de bezoeken met de ouders telkens nare herinneringen van vroeger bij haar oproepen en dat wil ze niet meer. Het hoofd van [minderjarige] zit al vol met andere alledaagse dingen zoals schoolkamp, musical, therapie en afspreken met vriendinnen. Deze dingen worden al bemoeilijkt door de therapie die ze volgt en al helemaal door de verplichte bezoeken met de ouders. [minderjarige] wil niet meer doen wat haar ouders willen. Ze is boos op haar ouders. Ook hoe haar ouders zich gedragen en hoe zij handelen tijdens de bezoekmomenten vindt [minderjarige] moeilijk. Ze begrijpen haar niet en ze kunnen niet aansluiten bij haar behoeften. Om deze redenen heeft [minderjarige] aan de kinderrechter gevraagd om te bepalen dat de huidige contactregeling helemaal wordt gestopt. Het is de kinderrechter duidelijk dat [minderjarige] veel stress ervaart tijdens de bezoeken. De jeugdbeschermer heeft dit tijdens de mondelinge behandeling ook bevestigd.

De moeder heeft tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat zij het moeilijk vindt om te horen hoe [minderjarige] de bezoeken ervaart. De moeder ervaart de contactmomenten met [minderjarige] zelf als fijn. De moeder meent enerzijds dat de wens van [minderjarige] om haar ouders niet meer te willen zien pubergedrag is. Wellicht komt ze hier later op terug. Anderzijds staat de moeder wel achter de keuze en de wens van [minderjarige] en kiest ze er bewust voor om geen advocaat te nemen en verweer te voeren. De moeder kan zich daarnaast vinden in de suggestie van de GI om de bezoeken te stoppen, maar de deur wel op een kier te laten voor wat betreft de contacten.

De vader heeft tijdens de mondelinge behandeling aangegeven dat hij altijd zal blijven strijden voor zijn kinderen. Hij kan zich niet vinden in het stopzetten of wijzigen van de contactregeling en wat hem betreft wordt de regeling zelfs uitgebreid, zoals al eerder is beloofd. Telkens wordt er aangegeven dat [minderjarige] er niet klaar voor is, maar de vader meent dat dit wel het geval is ondanks de spanning die merkbaar is tijdens de bezoekmomenten. De vader wijt dit ook aan het pubergedrag van [minderjarige] . Ook voor de vader is dit soms lastig om mee om te gaan. [minderjarige] laat aan het einde dan merken dat ze er klaar mee is. De vader merkt dit dan ook. Maar het is volgens hem ook lastig om goed invulling te kunnen geven aan de bezoekmomenten, omdat haar jongere zus, [de zus] , er ook nog is en er een groot leeftijdsverschil tussen de zussen zit. Wat de vader betreft is dit alleen geen reden om de bezoeken niet uit te breiden en zelfs te stoppen.

De moeder kan zich dan niet vinden in het standpunt van de vader voor wat betreft een uitbreiding van de contacten. De moeder vertrouwt op de jeugdbeschermer en dat zij weet wat [de zus] en [minderjarige] nodig hebben en aankunnen. Als zij aangeven dat de bezoeken op dit moment genoeg zijn, begrijpt de moeder dat er geen uitbreiding van die contacten komt.

De jeugdbeschermer heeft naar voren gebracht dat [minderjarige] op dit moment veel stress ervaart over de contactregeling. Ze was ervan op de hoogte dat [minderjarige] een brief heeft geschreven aan de kinderrechter, maar is niet betrokken geweest bij de inhoud hiervan. [minderjarige] vertelt dat ze bij de bezoeken een knop omzet in haar hoofd en de contactmomenten letterlijk ondergaat. Er wordt voorafgaand aan de contacten, maar ook daarna, gezien dat ze er veel stress van heeft. De jeugdbeschermer kan het verzoek van [minderjarige] dan ook wel begrijpen, maar vindt het alleen op dit moment te ver gaan om nu al te zeggen dat de contactregeling helemaal moet stoppen, ook gezien de leeftijd van [minderjarige] . Wel meent de jeugdbeschermer dat het goed zou zijn dat [minderjarige] meer regie en ruimte zou krijgen om aan te sluiten bij de bezoeken wanneer zij dit zelf wil. Haar dwingen of forceren zal averechts werken en haar meer beschadigen, nu de verwachting is dat ze zich hevig zal gaan verzetten. [minderjarige] moet op dit moment vooral kind kunnen zijn. [minderjarige] kan dan als zij zelf wil, aansluiten bij haar zus [de zus] die nog wel om de drie weken contact heeft met haar ouders. Op deze manier wordt de deur op een kier gelaten en wordt er bij [minderjarige] de verplichting weggehaald, maar heeft ze nog wel de mogelijkheid om zich te bedenken.

De kinderrechter is van oordeel op grond van alle voorliggende stukken en de gesprekken die zij met zowel [minderjarige] als de ouders en de GI heeft gevoerd, dat de huidige zorgregeling gewijzigd moet worden. De zorgregeling moet passen en aansluiten bij de ontwikkelingsfase- en behoeften van [minderjarige] . Volgens [minderjarige] sluiten haar ouders niet aan bij haar behoeften en mogelijkheden en begrijpen ze haar niet. Het is duidelijk dat [minderjarige] op dit moment geen behoefte voelt om contact te hebben met haar ouders. Dit komt ook voort uit haar verleden met haar ouders waarin zij verschillende trauma’s heeft opgelopen. De wens van [minderjarige] is zo stellig dat haar wel dwingen tot contact, alleen maar averechts zal werken en schadelijk zal zijn voor haar verdere ontwikkeling op dit moment. De kinderrechter is daarom van oordeel dat het op dit moment beter is om [minderjarige] niet langer te verplichten om naar de contactmomenten met haar ouders te gaan en haar meer vrijheid te geven om dit zelf te mogen bepalen, zoals ook door de jeugdbeschermer is aangegeven. Dit betekent dat de vraag van [minderjarige] tot wijziging van de zorgregeling zal worden toegewezen, in die zin dat [minderjarige] niet langer naar het omgangsmoment met haar ouders hoeft te gaan en dat ze zelf mag bepalen of ze wil aansluiten bij de bezoekmomenten van haar zusje [de zus] .

De kinderrechter vindt het belangrijk dat [minderjarige] zelf ook een terugkoppeling krijgt van haar beslissing. Daarom zal ze in een aparte brief aan [minderjarige] kort worden uitgelegd wat de beslissing is. De kinderrechter acht het van belang dat beide ouders op de hoogte zijn van de inhoud van de brief die [minderjarige] ontvang. Vandaar dat de tekst van de brief hieronder wordt weergegeven:

bepaalt dat de ouders en [minderjarige] recht hebben op contact met elkaar en geeft [minderjarige] daarbij de regie om al dan niet te aansluiten bij de driewekelijkse contactmomenten die [de zus] heeft met de ouders;

verklaart deze beschikking tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

verzoekt de Raad voor de Kinderbescherming om onderzoek te doen naar het gezag over [minderjarige] en daarover rapport en advies uit te brengen aan de rechtbank, zoals omschreven in r.o 4.5 en houdt de vraag van [minderjarige] om het gezag van de ouders te beëindigen daarom aan tot 21 november 2024 Pro Forma,

behoudt zich iedere verdere beslissing voor.

¹